عقود تملیکی و عهدی چه عقودی هستند؟

عقود‌ تملیکی‌ و عهدی

عقد تملیکی قراردادی است که به موجب آن مالی از ملکیت شخصی خارج و به ملکیت دیگری وارد می‌گردد و عقد عهدی آن است که تعهدی بر گردن یک طرف قرارداد و حق دینی برای طرف دیگر به وجود آورد.

آثار و احکام عقود تملیکی و عهدی

آثار و احکام عقود تملیکی و عهدی یکسان نیست به طور مثال در عقد تملیکی مورد معامله باید در حین عقد موجود باشد وگرنه باطل است، ولی در عقد عهدی چنین نیست. (مثل تعهد به ساخت ساختمان) عقد تملیکی حق عینی ایجاد می‌کند که در برابر همه معتبر است (مثال مالکیت یک خانه) اما عقد عهدی یک حق نسبی محسوب می‌شود که فقط در مقابل متعهد معتبر است.

عقود اذنی و عهدی

عقد اذنی عقدی است که اثر اصلی آن اذن در تصرف است و تعهدی برای عاقد ایجاد نمی‌کند؛ مانند ودیعه، عاریه و وکالت.  ولی عقد عهدی سبب ایجاد تعهد برای یک طرف یا دو طرف است.

قراردادهای تجارتی و غیر تجارتی

قرارداد تجارتی قراردادی که توسط قانون تجارت، تجاری به شمار آمده باشد. غیر تجارتی قرارداد‌هایی که مدنی محسوب می‌شوند.

عقود معین و غیر معین

عقود مُعَیَن قرارداد‌هایی هستند که قانون نام خاصی بر روی آن‌ها گذاشته است؛ مانند بیع، اجاره، ضمان، بیمه. عقود غیر معین قرارداد‌هایی هستند که در قانون پیش بینی نشده، اما بر اساس اصل آزادی قرارداد‌ها معتبر شناخته می‌شود؛ مانند قرارداد تدریس در یک موسسه آموزشی.

فایده تقسیم‌عقد دو تعهدی و معوض

1. فقط عقود معوض می‌توانند عنوان تجارتی داشته باشند.

2. در عقود غیر معوض شخصیت طرف مقابل در آن‌ها علت عمده عقد است (چون معمولا افراد اموال خود را به صورت رایگان به هر شخصی نمی‌بخشند)، ولی در قرارداد‌های معوض شخصیت طرف مقابل مورد نظر نیست.

3. از نقل و انتقالات بلاعوض معمولا مالیات بیشتری اخذ می‌شود، چون شخص مالی را رایگان به دست اورده.

4. در قرارداد‌های مجانی، خیاراتی که مبتنی بر تعادل عوضین است راه ندارد. مانند خیار غبن و عیب. اما درقرارداد‌های معوض همه‌ی خیارات جاری است.